Achtergrondinformatie Monument Mgr Bekkersplein


Staat u bij de zuilen en het monument voor de Schotse Bevrijders op het Monseigneur Bekkersplein? Hier vindt u alle achtergrondinformatie.

Het gedicht (linkerzuil)

Vrijheid

Van het Verleden leren
het Heden ontvangen
op de Toekomst vertrouwen

Neem me mee
overal heen
om Vrijheid te vieren
om Vrijheid door te geven


Monument ter ere van onze Schotse bevrijders
Dit originele monument is opgericht voor de bevrijders van Haaren, militairen van de Highland Divisie van het Britse Tweede Leger. Zij gaven Haaren op 26 oktober de vrijheid terug. Maar een aantal van hen, vooral Schotse strijders, moesten het wel met hun eigen dood bekopen. Hun namen staan op het tableau.
Het oorspronkelijk gedenkteken was van hout. Dat werd in 1946 vervangen door een natuurstenen plaat. Het tableau was aangebracht in de muur van het toenmalige gemeentehuis. Dat werd in 1998 gesloopt en vervangen voor nieuwbouw. Toen is besloten het gedenkteken niet meer in te metselen in het gemeentehuis zelf, maar los te plaatsen in een muurtje achter het gemeentehuis. Sinds de renovatie van het Mgr. Bekkersplein en omgeving heeft het monument weer een eervollere plek teruggekregen, op het plein zelf.
Jarenlang zijn overlevende Schotse bevrijders teruggekeerd naar Haaren, om hun overleden vrienden hier te herdenken en Haarense vrienden te ontmoeten. Zij werden altijd warm onthaald.

Burgerslachtoffers 1940 -1945 in Haaren (rechterzuil)
Op verzoek van een aantal familieleden zijn de roestvrijstalen zuilen in 2020 onthuld. Zodat wij ook in oorlogen overleden Haarenaren nooit zullen vergeten.

Overleden burgers

Giel van Beers, omgekomen in Haaren op 25 oktober 1944 door granaatscherven.  

Hannes Peijnenburg, omgekomen in Haaren op 25 oktober 1944 door granaatscherven.  

Kees van de Broek, omgekomen in Haaren op 26 oktober 1944 door granaatscherven. 

Sjef van Baast, omgekomen in Haaren op 26 oktober 1944 door granaatscherven. Aan zijn verwondingen overleden in ziekenhuis in Veghel. 

Henk van de Wiel,  omgekomen in 1945. Henk van de Wiel werkte als kok in een ziekenhuis in Zwolle en is tijdens  een razzia aldaar in de hal doodgeschoten op 8-2-1945. Hij is begraven op 14-2-1945 (bekend op 28-4-1945).

Zie nadere informatie R.J. Wols, Haaren in oorlogstijd. Haaren, 1995.

Overleden verzetsmensen

André Vissers, wegens verzetshandelingen afgevoerd naar Duitse kampen en daar overleden in concentratiekamp Buchenwald op 28-02-1945.  Geboren te Haaren op 24 -11-1916.

Marius van de Wildenberg, wegens verzetshandelingen afgevoerd naar Duitse kampen en daar begin 1945 waarschijnlijk overleden. Geboren te Loon op Zand op 21 mei 1917, vermist sinds 20-01-1945.

Achtergrondinformatie over het verzet in Haaren
Ook in Haaren was er verzet tegen de Duitsers. Er was een groep in het dorp die met illegaal werk bezig was. In deze groep zaten de gemeenteambtenaren Marius van de Wildenberg en André Vissers, Kees van den Heuvel, de onderwijzeres Cato Vermeer, pater Optatus uit Biezenmortel en enkele ondergedoken studenten. Tot eind 1943 hield deze groep zich bezig met sabotage; bijvoorbeeld het in de brand steken van Wehrmachtsopslagplaatsen, dorsmachines en voertuigen, het verspreiden van bladen o.a. 'de Dageraad',  het plaatselijk ondergrondblaadje, en het verstrekken van papieren aan onderduikers alsmede onderdak. Er waren joden, joodse kinderen en circa 100 onderduikers in Haaren. Ze werden op verschillende plekken in het dorp verborgen gehouden en gebruikten vervalste papieren. Omdat hierdoor het persoonsregister op het gemeentehuis niet meer in orde was, werd er in de nacht van 14 op 15 januari 1944 een overval gepleegd op het gemeentehuis met de bedoeling het persoonsregister zoek te maken. André Vissers en Marius van den Wildenberg waren hierbij betrokken. Zij werden op 23 maart 1944 opgepakt samen met de burgemeester Alfons Panis. Deze laatste werd vrijgelaten, omdat hij nergens bij betrokken was. Vissers en Van den Wildenberg werden naar Scheveningen gebracht, vandaar naar kamp Vught en vervolgens naar Duitsland, waar beiden door ziekte en slechte behandeling zijn overleden,  in het begin van 1945. De vierde gevangene uit het dorp Haaren zelf was Adam Uittenbroek. Hij was de tuinman en had vermoedelijk ook met verzetswerk te maken.

Zie nadere informatie van de Gedenkplaats Haaren* en R.J. Wols, Haaren in oorlogstijd. Haaren, 1995.

Overleden Haarenaren als soldaten in Oost-Indië

Frans Kuypers 1926-1948

In het voorjaar van 1947 wordt Frans Kuypers uitgezonden naar Nederlands-Indië, om er bij te dragen aan herstel van de rust en het Nederlands gezag. Het bataljon van Frans wordt tijdens de eerste Politionele acties in 1947 op verschillende plaatsen in Java ingezet, waar veelvuldig vuurcontact plaatsvindt met het revolutionaire leger.  Daarna volgt overplaatsing naar Soemedang.
Eind januari 1948 raakt Frans Kuypers dodelijk gewond tijdens een patrouille. Hij wordt 21 jaar. Frans vindt zijn laatste rustplaats op het Nederlands Ereveld Pandu te Bandung.

Piet Vriens 1912 - 1942

Piet Vriens wordt in Haaren geboren. Hij tekent voor militaire dienst bij de KNIL en vertrekt naar Nederlands-Indië en vestigt zich daar met zijn inheemse vrouw.  
In 1941 vallen de Japanners Nederlands-Indië binnen als reactie op de aanval op Pearl Harbor. Piet Vriens word infanterist en mitrailleurhersteller bij de verdediging op Java.
Later wordt hij gedeporteerd naar Zuid-Oost Azië, waar hij als dwangarbeider wordt ingezet bij de aanleg van de Birma spoorlijn. De omstandigheden in de kampen zijn erbarmelijk slecht. De gevangenen staan bloot aan de willekeur en gewelddadige behandeling door de bewakers; worden met honderden tegelijk in de benauwde scheepsruimen ondergebracht en hebben slecht te eten. Waarschijnlijk wordt Piet ook daardoor getroffen door een bacteriële ziekte en bezwijkt hieraan op 29 november 1942, als een van de 220 slachtoffers van de uitbraak. Piet is dan 30 jaar. Hij vindt zijn laatste rustplaats op het Nederlands ereveld Menteng Pulo in Jakarta.