Geschiedenis



De mooie geschiedenis van ons dorp Haaren

Hoewel prehistorische en Romeinse vondsten op het grondgebied van het dorp Haaren wijzen op de vroege aanwezigheid van mensen, zijn de gegevens te schaars om te mogen spreken van een nederzetting.

Omstreeks 1470 werd een kerk gebouwd, waarvan de toren er nu nog steeds staat. In 1996/1997 is deze‘oude toren’ volledig gerestaureerd en zijn ook de fundamenten van de oude kerk blootgelegd en hersteld. Zij zijn nu duidelijk zichtbaar. 

In 1856 werd bij het huidige Mgr. Bekkersplein een zogenaamde Waterstaatskerk gebouwd, die in augustus 1911 afbrandde. Kort daarna werd aan de bouw van de huidige Haarense kerk begonnen.

In 1810 werd Haaren een eigen gemeente. 

Een oude herberg te Belveren werd gebruikt om dorpszaken te regelen. Dit pand aan de Pastoor Jansenstraat 13 staat nog altijd bekend als het oude raadhuis. Pas in 1889 werd een echt raadhuis gebruikt. 

In 1839 werd het grootseminarie in gebruik genomen als priesteropleiding. In de oorlogsjaren 1940-1944 werd het gebouw gevorderd door de bezetter en werden er politieke gevangenen en gijzelaars vastgezet. In de winter 1944-1945 was het gebouw het hoofdkwartier van het Britse en Canadese leger. Vanaf 1967 tot 2012 is het gebouw als ‘Haarendael’ en daarna Cello bekend geweest, een instelling voor mensen met een verstandelijke beperking. 

In het gebouw bevindt zich nu de Gedenkplaats Haaren; de jaarlijkse wisselende exposities en bijeenkomsten herinneren ons aan de Tweede Oorlog 1940-1945 en de betekenis van Haarendael toen.

Even buiten de bebouwde kom van Haaren staat het kasteel Nemerlaer, voor het eerst vermeld in 1303. In 1967 werd het eigendom van Brabants Landschap, die het voor lange tijd afstond aan de Stichting Kasteel Nemerlaer. In 1969 brandde het kasteel grotendeels uit. Nu is het weer gerestaureerd en wordt het gebruikt voor publieke activiteiten zoals tentoonstellingen, muziekuitvoeringen en historische verhalen.

In de 17e eeuw al kende Haaren een drietal gilden, waarvan de oudste, dat van St. Joris, al in 1531 bekend was. Dit gilde en de beide gilden van St. Catharina en Barbara en van St. Antonius en Sebastiaan hebben nu nog een bloeiend gildeleven.

Het Haaren van nu is een rustiek dorp.
Door zijn boomkwekerijen en zijn rijke natuurgebieden is de ‘Tuin van Brabant’voor velen een aantrekkelijk woon- of recreatie-gebied.

Vroeger was de bevolking voor bijna 100% agrarisch, maar nu is nog maar een klein gedeelte van de bevolking direct of indirect werkzaam in de landbouw.

Wilt u iets toevoegen aan deze korte geschiedenis van ons dorp? Mail het naar info@haareneen.nl


Leuke weetjes over Haaren

Beeldven in Haaren

Kasteel Nemerlaer had soms vreemde bewoners, zoals de kasteelheer die het kasteel
bewoonde van 1855 tot 1895:
Jonkheer Donatus Theodore Albéric vanden Bogaarde van Terbrugge (1829-1895), kortweg Donat.
Donat liet het kasteel en de tuinen in 1880 moderniseren. Vooral het Gagelrijsven op het
terrein werd grondig aangepakt. De jonkheer liet er een groot en een kleiner eiland in aanleggen.
Op het grote eiland liet hij een theekoepel bouwen, op het kleine eiland werd een praalgraaf gebouwd (waar Donat overigens nooit werd begraven). Bij het praalgraf stonden twee beelden: e
en naakte man en een naakte vrouw. Die beelden stelden Donat zelf en zijn grote liefde, tevens
zijn huishoudster voor.
In 1895 overleed Donat. Enige tijd na zijn dood, op een mooie winterdag, schaatsten de studenten van het Groot-Seminarie in Haaren rondjes op het ijs van het ven. De diepgelovige priesterstudenten zagen de beelden en besloten dat het niet kon, twee naakte beelden in de openbaarheid. Ze sloegen enkele van de meest ergerlijke stukken van de beelden af en gooiden die op het ijs. Vervolgens stookten ze een vuurtje onder de beelden, zodat het ijs smolt en de beelden in het water verdwenen. Opgeruimd stond in hun ogen bijzonder netjes. En een nieuwe naam voor het Gagelrijsven was geboren: het Beeldven.
In de loop van de tijd werden de eilandjes bedekt door plantengroei en ontstond er weer een natuurlijke verbinding met het vasteland. In de jaren ’90 van de vorige eeuw werd het Beeldven uitgebaggerd en werden de eilandjes weer eilandjes. Bij het baggeren werden de resten van de beelden van Donat en zijn huishoudster gevonden. Die resten bevinden zich nu in de achtertuin van het kasteel.


Toon Hermanslaan in Haaren


Het dorp Haaren kent sinds 1973 een Toon Hermanslaan. Het is een herinnering aan een groots opgezette liefdadigheidsactie voor kinderen met een geestelijke en lichamelijke beperking.
Haaren stond die dag landelijk in de schijnwerpers van pers, radio en televisie.
De grote publiekstrekker was de cabaretier Toon Hermans.
Het draaide allemaal om een initiatief van een Haarens comité om geld in te zamelen voor een zwembad voor de 300 kinderen met een beperking in Huize Haarendael. Dit idee groeide uit tot een landelijke actie, waarvan de opbrengst bestemd was voor de toen net opgerichte “Nederlandse Sportbond voor geestelijk gehandicapten”.
Toon Hermans werkte mee aan de actie. Hij werd in een buitengewone raadsvergadering tot ereburger van Haaren benoemd, waarna hij zijn eigen straatnaambordje ‘Toon Hermanslaan’ mocht onthullen. Vervolgens doneerde de cabaretier ook de opbrengst van zijn gala-avond in Tilburg aan het goede doel. De opbrengst van de actie ging uiteindelijk niet naar het zwembad voor Haarendael,
maar in zijn geheel naar de Sportbond voor geestelijk gehandicapten.


Hebt u nog leuke weetjes over ons dorp? 
Laat het ons weten: info@haareneen.nl